Septorioza to grzybowa choroba dotykająca często pomidory, co może prowadzić do znacznych strat w zbiorach. Objawia się specyficznymi zmianami na liściach, gdzie pojawiają się małe, ciemne plamki[1]. Te zmiany mogą prowadzić do opadania liści, co negatywnie wpływa na zdrowie rośliny i jej zdolność do owocowania[1].
Choroba rozprzestrzenia się dynamicznie, głównie dzięki zarodnikom przenoszonym przez wiatr i deszcz. Wysoka wilgotność oraz umiarkowane temperatury sprzyjają jej rozwojowi[2]. Na szczęście istnieją metody skutecznej walki z tym schorzeniem. Warto stosować działania profilaktyczne, takie jak usuwanie porażonych liści i dbanie o czystość w ogrodzie.
Dostępne są też środki grzybobójcze, które efektywnie hamują rozwój septoriozy. Kluczowe jest ich stosowanie zgodnie z instrukcjami, aby nie zaszkodzić ani roślinom, ani środowisku. Regularne sprawdzanie stanu upraw i szybka reakcja na pierwsze oznaki choroby mogą znacznie zmniejszyć potencjalne szkody.
Co to jest septorioza i jak wpływa na pomidory
Septorioza to choroba grzybicza spowodowana przez Septoria lycopersici, która szczególnie atakuje pomidory. Objawia się szarobrązowymi plamami na liściach, które żółkną, a następnie opadają, co prowadzi do ich obumierania[3].
Choroba może zaatakować również kwiaty i pąki, co skutkuje mniejszą ilością i rozmiarem owoców, znacząco zmniejszając plony[3]. Dla plantatorów stanowi to poważne wyzwanie. Infekcja przyczynia się też do opadania kwiatów, co dodatkowo obniża wydajność zbiorów.
Septorioza jest groźnym zagrożeniem dla uprawy pomidorów i wymaga starannego zarządzania oraz kontroli. Skuteczna walka z tą chorobą wymaga regularnego monitorowania objawów i stosowania odpowiednich środków ochrony roślin.
Objawy septoriozy na pomidorach
Początkowe objawy septoriozy na pomidorach można dostrzec na starszych, dolnych liściach, gdzie pojawiają się charakterystyczne szarobrązowe plamy. Te zmiany szybko rozprzestrzeniają się na młodsze liście, powodując ich żółknięcie. Zainfekowane liście, zwłaszcza te poważnie uszkodzone, opadają, co prowadzi do osłabienia rośliny i zmniejszenia plonów. Dlatego też szybka identyfikacja i reakcja na te symptomy jest niezbędna dla ochrony upraw i zapewnienia ich zdrowego wzrostu.
Skutki choroby dla upraw pomidorów
Septorioza ma poważny wpływ na uprawy pomidorów, skutkując obniżeniem plonów. Powoduje obumieranie liści, co osłabia rośliny i ogranicza ich zdolność do fotosyntezy[4]. Zarażone kwiaty i pąki odpadają, co zmniejsza liczbę owoców na krzakach. Dodatkowo, owoce, które się zawiązują, bywają mniejsze i mają gorszą jakość. Wszystkie te czynniki przyczyniają się do mniejszych zbiorów, co stanowi istotne wyzwanie dla plantatorów pomidorów.
Jak rozprzestrzenia się septorioza w pomidorach
Septorioza pomidorów rozprzestrzenia się głównie za pośrednictwem zarodników konidialnych. Te mikroskopijne struktury są przenoszone przez krople deszczu lub podczas nawadniania, a także za pomocą owadów. Podstawowym źródłem pierwotnej infekcji są zarodniki rozwijające się w pyknidiach na obumarłych fragmentach roślin. Grzyb z rodzaju Septoria zimuje w resztkach roślinnych pozostawionych w ziemi lub na jej powierzchni, co sprzyja jego przetrwaniu i dalszemu rozprzestrzenianiu. Pozostawione po zbiorach resztki stanowią źródło patogenu, umożliwiając mu atakowanie zdrowych roślin w kolejnych sezonach. Niemniej jednak, monitorowanie warunków pogodowych i unikanie pozostawiania resztek po zbiorach mogą pomóc w ograniczeniu rozprzestrzeniania się tej choroby.
Rola zarodników konidialnych i czynników pogodowych
Zarodniki konidialne odgrywają kluczową rolę w początkowej fazie infekcji septoriozy pomidorów, a ich rozwój jest ściśle związany z warunkami pogodowymi, takimi jak temperatura i wilgotność. Optymalne warunki do rozwoju tej choroby to temperatura w przedziale 20-22°C oraz wilgotność przekraczająca 85%. Długotrwała wilgoć, zwłaszcza podczas deszczu, sprzyja rozprzestrzenianiu się zarodników. Deszcz przenosi je na zdrowe rośliny, co skutkuje nowymi infekcjami[5].
💡 Z tego powodu warto śledzić prognozy pogody. W okresach podwyższonego ryzyka, opryskiwanie fungicydami może skutecznie ograniczyć rozwój septoriozy.
Metody zapobiegania i zwalczania septoriozy
Aby skutecznie przeciwdziałać i zwalczać septoriozę, kluczowe jest stosowanie odpowiednich praktyk agrotechnicznych oraz metod ochrony roślin[6].
- pomidory powinny być sadzone w miejscach, gdzie jest dobra cyrkulacja powietrza, co obniża wilgotność wokół liści,
- płodozmian jest skutecznym sposobem na redukcję ryzyka chorób,
- unikaj umieszczania pomidorów w miejscach, gdzie wcześniej rosły rośliny psiankowate dotknięte chorobami.
Równie istotna jest higiena w uprawach. Regularne usuwanie dolnych i chorych liści oraz resztek roślinnych z pola ogranicza źródła zakażeń[6]. Staraj się unikać moczenia liści podczas podlewania, co zmniejsza prawdopodobieństwo rozwoju choroby. Dodatkowo, systematyczne usuwanie chwastów pomaga wyeliminować potencjalne siedliska patogenów.
W przypadku pojawienia się objawów choroby, warto sięgnąć po środki grzybobójcze oraz fungicydy, pamiętając o stosowaniu ich zgodnie z instrukcjami producenta i przy odpowiednich warunkach pogodowych, aby zapewnić maksymalną skuteczność. Regularne monitorowanie upraw i szybka reakcja na symptomy choroby są kluczowe, by zahamować jej rozprzestrzenianie i chronić plony.
Profilaktyka – unikanie moczenia liści i usuwanie chwastów
Aby zapobiec septoriozie, warto unikać moczenia liści podczas podlewania. Wilgoć na liściach tworzy sprzyjające warunki do rozwoju grzybów. Dlatego korzystne jest zastosowanie systemów nawadniania kropelkowego, które dostarczają wodę prosto do korzeni, znacznie zmniejszając ryzyko infekcji. Również regularne usuwanie chwastów odgrywa istotną rolę, ponieważ mogą one być siedliskiem patogenów oraz zwiększać wilgotność wokół roślin, co sprzyja rozprzestrzenianiu się chorób. Dodatkowo warto przyorywać resztki pożniwne, co ogranicza źródła infekcji i eliminuje możliwość przetrwania grzyba w glebie.
Stosowanie środków grzybobójczych i fungicydów
Stosowanie fungicydów, takich jak ditiokarbaminiany i chloronitryle, odgrywa istotną rolę w zabezpieczaniu pomidorów przed septoriozą. Choć nie są w stanie wyleczyć już zainfekowanych liści, skutecznie chronią zdrowe części roślin przed dalszym rozprzestrzenianiem się choroby.
💡 Zaleca się, aby opryski przeprowadzać w trakcie okresu wegetacyjnego.
Kluczowe jest przestrzeganie instrukcji producenta, co gwarantuje maksymalną efektywność używanych preparatów. Ponadto, ważne jest, by aplikować środki w odpowiednich warunkach pogodowych, z dala od deszczu, który mógłby zmyć preparaty i osłabić ich działanie.
Regularne sprawdzanie stanu roślin umożliwia szybką reakcję na pierwsze oznaki choroby, co pozwala na zdrowy rozwój roślin i minimalizację strat w zbiorach.
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Septorioza_pomidora
- https://sklep.swiatkwiatow.pl/septorioza-pomidora/
- https://www.tygodnik-rolniczy.pl/wies-i-rodzina/ogrod/jak-zwalczac-septorioze-w-pomidorach-2487592
- https://katalogsumiagro.pl/choroby/septorioza-pomidora/
- https://sklep.swiatkwiatow.pl/septorioza-pomidora/
- https://www.tygodnik-rolniczy.pl/wies-i-rodzina/ogrod/jak-zwalczac-septorioze-w-pomidorach-2487592
- https://katalogsumiagro.pl/choroby/septorioza-pomidora/
Cześć, jestem podlaskim rolnikiem i chce z Wami dzielić się moją wiedzą jaką pozyskałem przez wiele lat pracy na polu!
